احتمال حلقه دار بودن قمر رئا
پاسادنا،کالیفورنیا، فضاپیمای کاسینی ناسا شواهدی پیدا کرده است که دلالت
بر این دارد که موادی به دور "رئا"، دومین قمر بزرگ زحل، میگردند. این
اولین باری است که ممکن است به دور یک قمر حلقه کشف شود.
به نظر میرسد که یک دیسک پهناور از گردوخاک و حداقل یک حلقه با تجهیزات فضاپیمای کاسینی، کشف شده باشند.
به
گفته ی جراینت جونز، یکی از پژوهشگران کاسینی، "تا امروز تنها سیارات
بودند که می دانستیم حلقه دارند؛ اما اکنون به نظر میرسد که قمر رئا نیز
پیوند های خویشاوندی با مادر حلقه دار خود، زحل، داشته باشد."
رئا
تقریبا به شعاع 950 مایل می باشد. دیسک گردوغبار سرتاسر چندین هزار مایل
اندازه گیری شده است است. اندازه ی ذراتی که این دیسک و به احتمال زیاد
هرحلقه ی محاط شده ای را تشکیل میدهند، احتمالا از سنگریزه های کوچک تا
تخته سنگ ها تغییر می کند. یک ابراضافی از گرد و غبار هم ممکن است تا 3000
مایل از مرکز قمر گسترش پیدا کند که این اندازه تقریبا هشت برابر شعاع رئا
است.
"مانند پیدا کردن سیاره به دور ستاره های دیگر و قمر ها به دور
سیارک ها، این اکتشاف ها نیز مقدمه ی کشف حلقه به دور ماه ها است." نوربرت
کروپ، از موسسه ی تحقیقات منظومه ی شمسی مکس پلانک.
پس از این اکتشاف، دانشمندان کاسینی چندین شبیه سازی انجام داده اند تا ببینند رئا میتواند حلقه داشته باشد یا نه.

این
مدل ها نشان میدهند که میدان گرانشی رئا در ترکیب با مدارش به دور زحل،
میتواند به حلقه ها امکان شکل گیری دهد که برای مدت بسیار طولانی در
جایشان باقی بمانند.
این اکتشاف نتیجه ی نزدیک شدن کاسینی به رئا
درنوامبر سال 2005م. بوده است. هنگامی که تجهیزات این فضاپیما محیط اطراف
این ماه را بررسی میکرد. سه وسیله به صورت مستقیم از آن غبار نمونه برداری
کردند. وجود مقداری گرد و غباربه علت باران گردوغباری که مداوما" به
قمرهای زحلاز جمله رئا برخورد میکند،و ذرات را در فضای اطراف آنها را به
فضای اطرافشان پخش میکند، پیشبینی شده بود. بررسی های دیگر نشان داد که
قمر چگونه با مغناط کره ی زحل واکنش می کند و احتمال وجود یک اتمسفر را به
وجود آورد.
شواهد وجود یک دیسک گرد وغبار به اضافه ی ده ابر گرد و خاک،
از یافتن کاهش تدریجی الکترون های دو طرف رئا ، توسط کاسینی به وجود آمد.
به نظر می اید که مواد نزدیک رئا کاسینی را از باران همیشگی الکترون ها
حفاظت می کردند. تجهیزات تصویر برداری مغناط کره ی کاسینی کاهش های مشخص و
مختصری را در تعداد الکترون های هر دو طرف قمر پیدا کرد که به وجود حلقه
هایی در دیسک غبار اشاره دارد. حلقه های اورانوس نیز با همین سبک در
رصدخانه ی کویپر ایربورن ناسا در سال 1977 م. با مشاهده ی خاموش و روشن
شدن نور یک ستاره به هنگام عبور از پشت حلقه های اورانوس ،کشف شدند.
یک
توضیح برای وجود این حلقه ها این است که این ها بقایای یک سیارک و یا حاصل
برخورد یک دنباله دار در گذشته های دور رئا هستند. چنین برخوردی می
توانسته مقدار قابل توجهی گاز و ذرات جامد در اطراف رئا ایجاد کند. هنگامی
که گاز پراکنده میشود، تنها ذرات به صورت حلقه باقی میمانند. قمر های دیگر
زحل مانند میماس ، شواهدی از یک برخورد فاجعه بار را در خود دارند که
تقربا" قمر را تکه تکه کرده است.
به گفته ی سندی هنسن از جی پی ال
ناسا، " گوناگونی در سامانه ی خورشیدی ما همیشه ما را متحیر می کند. سال
هل پیش ما تصور می کردیم که زحل تنها سیاره ی دارای حلقه است. حالا ما یک
قمر از زحل را داریم که میتواند یک نمونه ی مینیاتوری از مادر استادانه
تزیین شده ی خود باشد."
این اکتشاف، رئا را اولین نامزد برای بررسی
بیشتر می کند. اولین رصد های گروه تصویر برداری هنگامی که رئا در آسمان
نزدیک خورشید بود اصلا غباری در اطراف قمر نیافت. رصدهای دیگری برنامه
ریزی شده اند تا به دنبال ذرات بزرگتری بگردند.
منبع:http://www.nasa.gov