2) انتصاب "موسیو مِرنارْدْ" به سمت خزانهداری کل ایران در پی اولتیماتوم روسیه به ایران (1290ش):
درپی اولتیماتوم دولت روسیه به دولت ایران مبنی بر عزل "مورگان شوستر" آمریکایی از سمت خزانهداری کل کشور و اخراج وی از ایران، دولت ایران در حالی که قوای روس در شهرهای آذربایجان ایران به قتل و غارت و کشتار مردم مشغول بودند به ناچار در برابر خشونت دولت تزاری تسلیم شد و به خدمت مستشاران آمریکایی پایان داد. دولت روس که هنوز هم به این موفقیت قانع نبود، به زودی دولت را مجبور ساخت که مجلس را منحل و اکثر مطبوعات را توقیف نماید و رییس بلژیکی کل گمرک را که دستنشانده ایشان بود، به جای شوستر آمریکایی، خزانهدار کل ایران کند. سرانجام ناصرالملک که در این زمان، نایبالسلطنه کشور بود "موسیو مرنارد" بلژیکی را به این سمت برگزید. |
|
3) رحلت عالم ربانی آیتاللَّه "میرسید محمد مدرس نجف آبادی" (1318ش):
آیتاللَّه میرسیدمحمد بن سید محمد حسین مدرس نجفآبادی در حدود سال 1256ش (1294ق) در نجفآباد به دنیا آمد و مقدمات علوم را در زادگاه خود فرا خواند. وی سپس برای ادامه تحصیلات خود راهی نجف اشرف گردید و در حلقه درس حضرات آیات: علامه سیدمحمدکاظم یزدی، آخوند ملامحمدکاظم خراسانی، شیخ الشریعه اصفهانی، سیداسماعیل صدر و حاج آقا رضا همدانی جای گرفت. وی پس از چند سال اقامت در نجف و طی مدارج عالی علمی، به اصفهان برگشت و تا آخر عمر به مدت بیش از سی سال به تدریس و افتاء و اقامه جماعت پرداخت. حوزه درس ایشان مجمع فضلا و دانشمندان بود. و جمعی از علمای بزرگ معاصر اصفهان از شاگردان معظمٌ له بودند. همچنین حاشیه بر کفایةُالاصول در 2 جلد از جمله آثار ایشان است. میرسیدمحمد مدرس نجف آبادی سرانجام در نیمه دی ماه 1318ش برابر با 25 ذیقعده 1358ق در 62 سالگی به دیار باقی شتافت و در قبرستان تختفولاد اصفهان به خاک سپرده شد. |
4) تعطیلی دانشگاههای ایران در اعتراض به سفر "کارتر" رییس جمهور وقت آمریکا به ایران (1356 ش):
دانشجویانمسلمان در اعتراض به سفر جیمی کارتر رییس جمهور وقت آمریکا به تهران، به مدت سه روز بر سر کلاسها حاضر نشدند و دانشگاه را به تعطیلی کشاندند. دانشجویان انقلابی با درکی درست از اوضاع ایران و جهان و دخالتهای ناروای ابرقدرتها بهویژه آمریکا در امور ایران، این بار با تعطیل کردن دانشگاهها، صدای اعتراض خود را به گوش جهانیان رساندند. |
5) عملیات هویزه به فرماندهی ارتش (1359ش):
درحالی که بیش از سه ماه از تجاوز ارتش عراق به میهن اسلامی ایران میگذشت، دشمن با خوی تجاوزگری و توحش، فجایعی در مناطق اشغالی مرتکب گردید که روی ستمگران تاریخ را سفید کرده است. در پاسخ به این همه جنایت و ددمنشی دشمن، عملیاتی به صورت کلاسیک طرحریزی شد. در این عملیات، تعدادی از رزمندگان شهادتطلب با اصرار زیاد، خود را در صف نیروهای عملکننده قرار داده و با هماهنگی با زرهپوشان ارتش جمهوری اسلامی ایران، عملیات را آغاز کردند. دشمن پس از پیروزی در عملیات قبلی در دزفول، هرگز تصور نمیکرد که ایران بتواند حملهای دیگر را تدارک ببیند. در ساعات اولیه این حمله، در میان ناباوری نیروهای خودی و دشمن، تمامی خاکریزهای مقدم دشمن تسخیر شد و قوای اسلام به سمت جلو پیشروی کردند. سرانجام این عملیات نیز، علی رغم پیروزیها و پیشرویهای اولیه، به علت عدم پشتیبانی و کمبود مهمات و نیز آمادگی دشمن، به نتایج مطلوب نرسید و دشمن در شانزدهم آذرماه تمامی شهر هویزه را به اشغال خود درآورد. این شهر قهرمان، سرانجام در جریان عملیات بزرگ بیتالمقدس و آزادسازی خرمشهر، از دست دژخیمان رژیم عفلقی آزاد شد و از لوث و جور دشمن پاک گردید. |
6) شهادت سرلشکر "منصور ستاری" فرمانده نیروی هوایی در سانحه سقوط هواپیما(1373ش):
امیرسرتیپ منصور ستاری در سال 1327 ش در قرچکِ ورامین به دنیا آمد و پس از طی تحصیلات متوسطه، وارد دانشکده افسری گردید. وی پس از طی مدارج علمی از جمله رادار کنترلی دوره کنترلر شکاری رادار در آمریکا و اخذ لیسانس برق و الکترونیک از دانشگاه تهران به خدمت ارتش درآمد و در شمار افسران خوش فکر و مدیر نیروی هوایی قرار گرفت. شهید ستاری پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در طول هشت سال دفاع مقدس، با قبول مسؤولیتهای مهم فرماندهی، معاون عملیاتی، فرماندهی پدافند هوایی و معاون طرح و برنامه، خدمات شایانی به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ارایه داد. وی در بهمن 1365، به دلیل شایستگی و لیاقت، به سمت فرماندهی نیروی هوایی ارتش منصوب شد و در طی هشت سال مسؤولیت فرماندهی این نیرو، با اجرای دهها برنامه و طرح مختلف، توان رزمی نیروی هوایی ارتش را افزایش داد. تیمسار ستاری سرانجام در نیمه دی ماه 1373 به همراه چند تن از مسؤولان نیروی هوایی، در مسیر برگشت از کیش به تهران، در راه، تصمیم به شرکت در مراسم فارغالتحصیلی گروهی از دانشجویان دوره خلبانی در پایگاه هوایی شهید بابایی اصفهان گرفتند. تا این که پس از اقامت دو ساعته در اصفهان در و راه بازگشت، هواپیما، دچار سانحه شده پس از آتش گرفتن سقوط کرد. در این حادثه، شش سردار نیروی هوایی ارتش به همراه تیمسار ستاری و شش تن از خدمه پروازی به درجه رفیع شهادت نائل شدند. |
|
7) 19محرم الحرام سال61هجری قمری:
عَمرو یا عَمربن جُنادَةِ بن کَعبِ اَنصاری ازیاران با وفای امام حسین(علیه السّلام) در ظهر عاشورا به شهادت رسید و به سوی معبود خویش شتافت. به نقل ازبِحارُ الاَنوارعمرو همراه پدر و خانواده خود امام حسین (علیه السّلام) را ازمکه تا کوفه همراهی کرد و بعد ازشهادت پدرش به میدان رفت و سرانجام شهید شد. او به هنگام حرکت به سوی میدان نبرد با دشمنان این چنین سخن گفت: «به خدا قسم من همواره با شمشیربُرّنده خود با فاسقان خواهم جنگید. این عهدی است که برگردن ماست درهروقتی که جنگ و درگیری باشد». |
|
8) 19محرم الحرام سال366هجری قمری:
« رکنُ الدّوله دیلمی» معروف به «ابوعلی حسن بن بویه» ازامیران آل بویه درگذشت. آل بویه ازمشهورترین خاندانهای شیعی ایرانی بودند که درقرن4هجری قمری بربخشهای وسیعی ازایران و عراق تا مرزهای شمالی شام حکومت می کردند. ابوعلی حسن بن بویه و برخی دیگرازامیران این سلسله به علم و فرهنگ اسلامی به ویژه مذهب شیعه خدمات شایان توجّهی کرده اند. آنان همچنین ازادیبان و هنرمندان تجلیل کردند و وزیران خود را ازمیان دانشمندان برمی گزیدند. این خاندان شیعی به اقامه و احیای مراسم و شعایراسلامی اهتمامی خاص مبذول داشتند و درراه احیای عزاداری حضرت سید الشّهداء(علیه السّلام) کوشش بسیار کردند. |
9) حرکت کاروان اسیران کربلا از کوفه به طرف شام (61 ق) |
|
10) آغاز جنگ و محاصرهی بغداد توسط هلاکوخان مغول (656 ق) |
|
12) 5ژانویه سال603میلادی:
جنگ بیست وچهارساله ایران و روم آغازشد. این جنگ ازطولانی ترین جنگهای دودولت مقتدر قرن هفتم میلادی یعنی ایران و روم بشمارمیرود. نبرد درزمان سلطنت خسروپرویز روی داد. پس از آنکه موریس امپراتور روم بفرمان فوکوس رقیب سیاسیاش به قتل رسید، خسروپرویزبرای انتقام گرفتن ازامپراتورجدید روم جنگ را آغازکرد و مدت 24سال به جنگ وخونریزی ادامه داد. |
|
13) 5ژانویه سال1691میلادی:
بانک استکهلم نخستین اسکناس را چاپ و منتشرکرد. این اسکناس اولین پول کاغذی شمرده شده است. تاقبل ازچاپ اسکناس درسوئد و سپس درسراسراروپا مبادلات نقدی با سکههای چهارگوش و بزرگ انجام میگرفت. ازاین اسکناس هم اکنون چندنسخه موجود است و یکی ازآنها درموزه بانک استکهلم نگهداری میشود. گفتنی است که واژه اسکناس ازکلمه آسینیا مشتق شده است و آسینیا پولی کاغذی بوده که دولت وقت فرانسه درزمان انقلاب کبیرفرانسه به مثابه وثیقه ارضی چاپ میکرده است. |
|
14) 5ژانویه سال1805میلادی:
اگوستین تی یر مورخ فرانسوی درقرن19میلادی درشهربولوآ متولد شد. تی یرنخستین کسی بود که نوع نگارش تاریخ را تغییرداد وبه انتقاد ازسبک تاریخ نویسی قدیم پرداخت. ازمهمترین آثاراگوستین تی یر«فتح انگلستان بدست نورماندیها» را میتوان نام برد. تی یردرسال1856میلادی درگذشت. |
|
15) 5ژانویه سال1930میلادی:
بدستور استالین رئیس وقت شوروی سابق مزارع اشتراکی شدند. استالین کلیّه مزارع، وسایل زارعی و تجهیزات کشت و برداشت را ازمالکیت شخصی خارج ساخت و آنها را اموال عمومی نامید. بدستوراستالین ازآن پس کشاورزان فقط حق داشتند یک باغچه ویک گاو داشته باشند و محصولات اینها را برای خود بفروشند. بااجرای این طرح بسیاری ازکشاورزان شوروی سابق به کشورهای دیگربویژه استالن گریختند. همچنین درهمین دوره و با توجه به تَبَعات ناشی ازاین طرح شمارزیادی ازافراد برجسته و صاحبنظردررشتههای مختلف علمی و شخصیتهای سیاسی و مردمی که بااین طرح مخالف بودند به قتل رسیدند. |
|
16) آغاز جنگهای 24 ساله بین امپراتوری ایران و روم (603م):
در زمان سلطنت خسرو پرویز پادشاه ساسانی بر امپراتوری ایران، موریکیوس نیز بر امپراتوری روم حکومت میکرد و بین دو امپراتوری، روابط دوستانهای برقرار بود. در این میان، یکی از سرداران امپراتور روم به نام فوکاس علیه پادشاه روم شورش کرد و پس از کشتن او، خود را امپراتور روم خواند. خسروپرویز که از این پیشامد ناراضی بود، به بهانه خونخواهی امپراتور مقتول و در حقیقتْ برای تصرف سرزمینهای بیشتر، در پنجم ژانویه سال 603م، جنگ علیه روم را آغاز کرد. سپاهیان خسرو پرویز در این جنگ ضمن تصرف مناطقی از قبیل اُدِسا و ارمنستانْ به محاصره شهر قُسطَنْطَنیّه پایتخت روم شرقی یا بیزانس پرداختند. پیشرفتهای سپاه ساسانی، بیکفایتی فوکاس را بیش از پیش نمایان میکرد تا اینکه جمعی از شورشیانِ رومی، وی را به قتل رساندند و هراکْلیوس به جای وی قدرت را در دست گرفت. هراکلیوس در ابتدا پیشنهاد صلح داد اما با امتناع خسرو از این امر، جنگ بین دو کشور باز هم ادامه یافت. از سال 627م حملات تعرّضی رومیان آغاز شد که در جریان آن، مناطق متعددی را به تصرف خود درآوردند. در این میان، خسرو پرویز که از هرگونه وسیله و امکان برای ادامه جنگ و مقابله با نیروهای بیزانس درمانده بود، جنگ را ادامه داد. این امر باعث شد تا توده مردم و جنگجویان خسته، دست به شورش زده و خسروپرویز را از قدرت خلع و محبوس کنند. با خلع خسرو پرویز، جنگهای ایران و روم پس از بیست و چهار سال در سیزدهم سپتامبر سال 627م پایان یافت و دوران اقتدار آخرین امپراتوری بزرگ ایران باستان یعنی سلسله ساسانیان رو به افول نهاد. از این پس عصر اغتشاش و هرج و مرج آغاز گردید به طوری که در مدت چهار سال پس از مرگ خسروپرویز، حدود ده نفر از این سلسله به پادشاهی رسیدند. |
|
17) کشف سرزمین اروگوئه در امریکای لاتین (1516م):
سرزمین اروگوئه یکی از کوچکترین ممالک امریکای لاتین، نخستین بار در پنجم ژانویه 1516م در جریان اکتشافات دریانوردان اسپانیایى کشف شد، ولی نخستین سکنه اروپایى آن که در اواخر قرن هفدهم در این سرزمین مستقر شدند پرتغالیهای بودند. در اوائل قرن هجدهم، مجدداً اسپانیایىها بر این سرزمین مسلط شدند و نزدیک یک قرن بر اروگوئه حکومت کردند تا اینکه پرتغالیها دوباره در سال 1817م درصدد تسلط بر این منطقه برآمدند. کشمکش بین اسپانیا و پرتغال به استقلالطلبان اروگوئه فرصت داد تا علیه هر دوی آنها قیام کرده و در سال 1827م استقلال خود را به دست آورند. اروگوئه پس از استقلال صحنه جنگهای داخلی و رقابت گروههای طالب قدرت شد. همچنین از نیمه قرن بیستم، این کشور شاهد چندین کودتای نظامی بوده و نزدیک به پنجاه سال متناوباً به وسیله دولتهای نظامی اداره شده است. فشار و اختناق حاکم بر اروگوئه در دهه 1960م به آغاز یک شورش مسلحانه و جنگهای چریکی در این کشور انجامید و نظامیان سرانجام در سال 1980م به رفراندومی برای تدوین یک قانون اساسی برای اروگوئه رضایت دادند. قانون اساسی جدید اروگوئه به حکومت نظامیان پایان داد و از 1985م به این طرف، حکومت غیرنظامی در این کشور زمام امور را به دست گرفته است. (ر.ک: 25 اوت) |
18) تولد "کریستوفر رِن" معمار معروف انگلیسی (1632م):
کریستوفررِن معمار انگلیسی در پنجم ژانویه 1632م در خاندانی که از روحانیون بزرگ کلیسا بودند به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در آکسفورد آغاز کرد و سپس به تدریس نجوم پرداخت. رِن از آن پس به معماری روی آورد و کوشید تا چند نقشه برای کمبریج و آکسفورد تهیه کند. وی از این پس به شهرت رسید و برخی طرحهای خود را عملی ساخت. حریق عظیمی که در سال 1666م لندن را نابود کرد به کریستوفر رن امکان داد که نبوغ و کاردانی خود را در نقشهکشی ساختمان و شهرسازی آشکار سازد. در این حال وی مصلحت را در آن دید که شهری از نو بنا نهد، پس نقشه شهر به او واگذار شد. قبل از آتشسوزی، لندن دارای خیابانهای تنگ و پرپیچ و خم بود. نقشههای رِن طوری تنظیم شده بود که خیابانهای وسیع و درختکاری شده، ساختمانهای بزرگ و دیگر امکاناتْ لحاظ گردیده بود. هرچند تمامی نقشه لندن عملی نشد، ولی باز هم از ارزش کار رِن نکاست. وی در سال 1681م به ریاست انجمن سلطنتی انگلستان دست یافت و سرانجام در نوزدهم ژانویه 1723م در 91 سالگی درگذشت. |
|
19) چاپ نخستین اسکناس اروپا در سوئد (1691م):
واژه اسکناس در اصل از زبان لاتین گرفته شده است. شکل اولیه آن، اسیگنو به معنای حواله امضا میباشد. مبدا پیدایش اسکناس را کشور چین میدانند. البته شکل اسکناس در روزگاران قدیم با آنچه امروز میشناسیم تفاوت اساسی بسیاری داشته است. شکل و طرح و اندازه آن بسیار ساده و ابتدایى بوده است. پژوهشهای تاریخی نشان میدهد که سایر کشورهای جهان در انتشار اسکناس از چینیها تأسّی نموده و اسکناس را جانشین پولهای مسکوک نمودهاند. از اینرو در پنجم ژانویه 1691 م اولین اسکناس اروپا توسط مردی به نام یوهان پالِمتروک برای بانک استکهلم در سوئد چاپ شده و به معرض انتشار گذاشته شد. تا قبل از اینکه اسکناس در سوئد و سپس در سراسر اروپا چاپ و منتشر شود، مبادلات نقدی به وسیله سکههای چهارگوش و بزرگ انجام میشد. در حال حاضر پول کاغذی یا اسکناس در عرصه مبادلات بینالمللی و اقتصاد جهانی و سیستم پولی دنیا نقش اساسی ایفا میکند و به اعتبار مؤسسه انتشار دهنده که اغلب دولت یا بانک مرکزی یک کشور میباشد، گردش میکند و به همین جهت دارای ماهیت اعتباری است |
|
20) درگذشت "ژان شاردن" خاورشناس، جهانگرد و فیلسوف فرانسوی (1713م):
شوالیه ژان شاردن، سیاح و خاورشناس فرانسوی، در 26 نوامبر 1643م به دنیا آمد و پس از طی تحصیلات مقدماتی، مدتی به جواهر فروشی پرداخت. وی در 21 سالگی عازم هندوستان شد. او زبان فارسی و ترکی را فرا گرفت و پس از چندی به عنوان بازرگان سلطنتی، مقرّب دربار صفویه شد. شاردن در مدت حضور در ایران که چندین سال به طول انجامید، مطالعات و مشاهدات خود را به قلم آورد. او با تحقیقات دقیق و تتبعات علمی مخصوص خود، ایران و ایرانیان را برای اولین بار چنانکه شاید و باید به جهانیان معرفی کرد و با ارائه شیوه نوین انتقادی و تاریخی خود، دانش ایرانشناسی را در غرب بنیان نهاد. سفرنامه شاردن در ده جلد به تعریف و توصیف امپراتوری ایران، قوای مسلح، آداب و عادات مردم، علوم و صنایع، مذهب، اوضاع مدنی، سیاسی و نظامی و کتابهای معتبر ایرانیان و... اختصاص یافته است. از دیگر نکات مثبت این اثر، بررسی ادبیات و زبان فارسی و نیز امثال و حکم ایرانیان است. وی اولین کسی بود که کتابی در شرح ابنیه تخت جمشید انتشار داد. شاردن در توصیف نبوغ ایرانیان تصریح مینماید که استعداد و نبوغ ایرانیان بیش از هر رشته و فنی، در علوم مصروف گردیده و ایرانیان در قسمت علم کاملاً کامیاب شدهاند. شاهد مثال وی نکاتی است که درباره ادبیات، ریاضیات، نجوم، هنر، صنایع ظریفه، تاریخ، جغرافیا و سایر علوم آورده است. شاردن با توجه به آشنایى به زبان عربی تصریح مینماید که اهالی مشرق زمین، عربی را غنیترین و عالیترین زبان و غیرقابل قیاس میدانند و شاردن خود، این ادعا را تایید مینماید. کتابهای شاردن به تنهایى یک دوره جغرافیای تاریخی و یک مجموعه فرهنگی بینظیر به شمار میآید. همچنین ادوارد براون مستشرق معروف انگلیسی، شاردن را معتبرترین مورخ عهد صفوی دانسته است. سیاحت نامه او را از پارهای جهات با شاهنامه فردوسی مقایسه مینمایند که در آن از دلاوریهای پهلوانان ایران داد سخن رفته است. شاردن علاوه بر جهانگردی و خاورشناسی، یکی از مشاهیر فلاسفه در عهد جدید نیز به شمار میرود و مورخین مشهور قرن هجدهم، در تدوین نظریات تاریخی و تهیه آثار علمی خود از عقاید فلسفی و اجتماعی شاردن مایه گرفتهاند. شوالیه ژان شاردن سرانجام در پنجم ژانویه 1713م در هفتاد سالگی درگذشت. |
|
21) امضای عهدنامه "داردانل" بین امپراتوری عثمانی و دولت انگلستان (1809م):
به موجب عهدنامه داردانل که در پنجم ژانویه 1809م بین دولتهای عثمانی و انگلستان امضا شد، انگلیس متعهد گردید تمامی سرزمینهای دولت عثمانی از جمله مصر را تخلیه کند و به اشغال این سرزمینها خاتمه دهد. در مقابل، دولت عثمانی متعهد شد حقوق کنسولی انگلیس را در قلمرو عثمانی به رسمیّت بشناسد. هدف از امضای این معاهده از سوی انگلیس، حفظ امنیت ناوگان مدیترانهای این کشور در برابر تهاجم احتمالی نیروی دریایی روسیه تزاری از طریق دریای سیاه بود؛ زیرا، طبق این پیمان، دولت عثمانی موافقت کرد در زمان صلح به هیچ کشتی جنگی اجازه عبور از تنگه بُسفُر و داردانل را ندهد. |
|
22) ولد "ذوالفقار علی بوتو" رئیس جمهور پیشین پاکستان (1928م) (ر.ک 4 آوریل) |
23) مرگ "جان کالْوین کولیج" سیامین رئیس جمهور امریکا (1932م):
جانکالوین کولیج رئیس جمهور پیشین امریکا در چهارم ژوئیه 1872م در ایالت ورمونت امریکا به دنیا آمد. او تحصیلاتش را در رشتههای مختلف علوم اقتصادی ادامه داد و در این رشته فارغالتحصیل شد. کولیج از آن پس وارد فعالیتهای سیاسی گردید و در زمان ریاست جمهوری وارنْ هارْدینگ، معاونت او را برعهده گرفت. با مرگ هاردینگ در سال 1923م کولیج به ریاست جمهوری دست یافت و با اثبات قدرت عمل خود، مجدداً در سال 1924م به ریاست جمهوری انتخاب شد. وی پایه گذار نظام نوین اقتصادی امریکا در قرن معاصر محسوب میشود؛ نظامی که امریکایىها توانستند سلطه اقتصادی خود را بر مبنای آن به اقصی نقاط عالم بگسترانند. او شورای روابط خارجی را با هدف ایجاد نظام واحد اقتصاد جهانی در امریکا توسعه داد و به منظور حفظ برتری سلطه اقتصادی امریکا بر اروپا، این شورا را تقویت کرد. همین تشکیلات بود که بین دوجنگ جهانی طرح اعطای وامهای بزرگ به دولتهای خسارت دیده اروپا را با هدف ایجاد سلطه اقتصادی بر این قاره ارائه کرد و آن را به اجرا گذارد. سیاست خارجی جمهوریخواهان در دوران حکومت کولیج اصولاً در تلاشهای توسعهطلبانه مالی و اقتصادی تظاهر مییافت و نخبگان محافل مالی امریکا، با نیرویى مضاعف، برای به دست آوردن سرکردگی اقتصادی جهان دست به کار شدند. این سیاست در امریکای لاتین نیز به شدت تعقیب میشد و دولت کولیج با نفوذ در اقتصاد امریکای جنوبی، به تدریج رقیب اصلی خود، انگلستان را از صحنه بیرون راند. به عنوان نمونه، در حالی که قبل از جنگ جهانی اول، سرمایهگذاری خارجی ایالات متحده، از میزان یک چهارم سرمایهگذاری انگلستان تجاوز نمیکرد، این میزان در پایان عمر کولیج، به 95 درصد مجموع سرمایهگذاری تمامی کشورهای جهان در امریکا رسید. این نفوذ اقتصادی، دخالت فزاینده امریکا در امور کشورهای امریکای لاتین را با خود به همراه داشت؛ به طوری که از بیست دولت این منطقه، چهارده دولت به درجات مختلف، تحت کنترل اقتصادی، سیاسی و نظامی امریکا قرار داشتند. دولت کولیج تا آنجا پیش رفت که برای دفاع از این امتیازات، چند بار نیروی دریایی خود را مامور کرد که با شدت عمل بیرحمانهای، حرکتهای آزادی خواهانه مردم امریکای لاتین را درهم بکوبد. جان کالوین کولیج تا سال 1929م به مدت شش سال در مقام ریاست جمهوری امریکا باقی ماند و چهار سال بعد در 5 ژانویه 1933م در 61 سالگی درگذشت. |
|
24) اعلام سیاست جدید امریکا در خاورمیانه معروف به "دکترین آیزنهاور" (1957م):
یکی از فرازهای مهم دوره ریاست جمهوری دوایت آیزنهاور، سی و چهارمین رئیس جمهور امریکا، اعلام دکترین او در پنجم ژانویه 1957م میباشد. طبق این دکترین که به تصویب کنگره امریکا رسید، رئیس جمهور امریکا اجازه مییافت به هر دولتی که به کمک نظامی یا حتی به مداخله نظامی امریکا احتیاج داشت، فوراً یاری رساند. دکترین آیزنهاور همچون دکترین ترومن دارای بار اقتصادی نیز بود با این تفاوت که دکترین ترومن عمدتاً مصرف اروپایى داشت، ولی دکترین آیزنهاور، مصرف آسیایى. تفاوت دیگر این دو استراتژی در تهاجمیتر بودن دکترین ترومن بود. بدین معنی که دکترین ترومن بیشتر به منظور کوتاه کردن دست کمونیستها در اروپا بود، ولی دکترین آیزنهاور، ایجاد پایگاه سیاسی نظامی در خاوردور، خاورمیانه و خاور نزدیک را دنبال میکرد. این نظریه نقطه آغاز فعال شدن دیپلماسی امریکا در خاورمیانه و خلیج فارس به شمار میرفت. |
